شندآباد یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی که در بخش مرکزی شهرستان شبستر واقع شدهاست. برپایه آخرین سرشماری مرکز آمار ایران که در سال ۱۳۸۵ صورت گرفتهاست، این شهر با جمعیتی بالغ بر ۸,۷۹۷ نفر، بیست و ششمین شهر استان آذربایجان شرقی و دومین شهر شهرستان شبستر -پس از مرکز شهرستان- محسوب میگردد. شندآباد در ساحل شمالی دریاچه ارومیه و در جنوب کوههای میشو واقع شدهاست. این شهر در ۵ کیلومتری جنوب غرب شبستر، ۷۱ کیلومتری شمال غرب تبریز و ۶۹۵ کیلومتری شمال غرب تهران واقع شدهاست.
پیشینه
باتوجه به وجود آثاری چون قوچ سنگی کنار مسجد جامع باقی مانده از دوران قراقویونلوها، وجود محله سادات، آرامگاه امامزاده داود شندآباد، مسجد جامع سابق شندآباد (معماری این مسجد براساس الگوی مسجدالقصی طراحی شده بود که براثر سهلانگاری مسئولان میراث فرهنگی تخریب و نوسازی گردید) و محلههای قدیمی شهر شندآباد، تاریخ آن را میتوان تا قبل از دوران گورکانی و قرون هشتم و نهم هجری تخمین زد.
وجه تسمیه
در زبان محلی قدیم به آن «شیندیوار» یا «شن دیوار» اطلاق میشد (مکانی که دیوارهای آن شنی میباشد). علت آن نیز این بود که خاک شندآباد برای کشاورزی خوب ولی برای ساخت دیوار مناسب نبود و دیوارهای منازل آن ترکها و منافذ فراوانی داشت که باعث جلب توجه کسانی که از خارج وارد آن میشدند، میگردید.
مردم
مردم این شهر اکثراً به شغل کشاورزی مشغول هستند. طبق سرشماری سال ۱۳۸۵ خورشیدی، از مجموع ۸,۷۹۷ نفر جمعیت این شهر، ۴,۲۴۴ نفر مرد و ۴,۵۵۳ نفر زن بودهاند که در قالب ۲,۲۲۰ خانوار ساکن این شهر بودهاند. براساس همین آمار ۷۱ درصد از جمعیت این شهر باسواد و ۲۹ درصد بیسواد بودهاند.
فرهنگ
از نظر فرهنگی، عموم شندآبادیها مردمانی معتقد و متدین میباشند که همچون مناطق همجوار، مراسم فرهنگی و رسم و رسومات خود را انجام میدهند و همانند اکثریت مردم فرهنگدوست شهرستان شبستر به امور خیریه و مدرسهسازی اشتغال دارند. از جمله خیرین آن میتوان به مرحوم حاج حیدر شفائی اشاره نمود و از شخصیتهای مهم مذهبی شندآباد میتوان به «سید اسماعیل اصفیایی شندآبادی» و فرزند وی اشاره نمود.
در سالهای اخیر بیکاری سبب مهاجرت بسیاری از جوانان این خطه به شهرهای بزرگ بهخصوص تهران گردیدهاست. البته در کنار این، شندآباد مهاجرپذیر نیز بوده و در سالهای اخیر تعدادی از ساکنان جزیره اسلامی و نیز تعداد زیادی کرد از شهرستان بوکان در این شهر سکنی گزیدهاند.
محصولات
از مهمترین محصولات آن میتوان به میوههای سردرختی در انواع مختلف اشاره نمود که مهمترین آنها میوه هلو با بیش از صد نوع تنوع میباشد. مرغوبیت هلوی شندآباد بهحدی است که شهرت کشوری یافته و به بازارهای اقصینقاط کشور و کشورهای همجوار صادر میشود.
البته در کنار محصولات باغی، محصولات جالیزی و صیفیجات شندآباد هم مرغوبیت و محبوبیت خاص خود را در میان مردم شهرستان شبستر داراست.
اقتصاد
در سالهای اخیر با رونقگرفتن کار باغداری در شندآباد، وضعیت اقتصادی و معاش ساکنان آن بهبود یافته و باعث نوسازی اماکن و منازل شهری و مسکونی گردیدهاست. البته مشکلاتی همچون خشکیدگی عمومی درختان هلو از جمله عواملی است که بر روند رونق و شکوفایی شندآباد تأثیر منفی میگذارد. از دیگر مشکلاتی که برامر توسه شندآباد تأثیر میگذارد، فرار سرمایهها به سمت مرکز شهرستان میباشد. شندآبادیها بیشترین سهم را در سرمایهگذاریهایی که طی سالیان اخیر در مرکز شهرستان صورت گرفته، دارا میباشند.
ایجاد شهرک صنعتی در منطقه شندآباد، فرصت بزرگی برای این شهر و آبادیهای اطراف آن محسوب میگردد که در صورت برنامهرریزی اصولی و بلندمدت میتواند باعث اشتغالزایی، کاهش مهاجرت جوانان به شهرهای بزرگ و عمران و آبادی هرچه بیشتر شهر شندآباد گردد.
منبع: سیری در ایران