یكی ازشهرستان های استان كرمان در جنوبی ترین نقطه این استان واقع شده است. شهرستان كهنوج در اصل روستایی از دهستانهای سرمشك، بخشساردوییه (شهرستان جیرفت) بوده و از این رو تاریخ آن به شهرستان جیرفت وابسته است.
مركز این شهرستان ازنظر جغرافیایی در ۵۷ درجه و ۴۲ دقیقه درازای خاوری و ۲۷ درجه و ۵۷ دقیقه پهنای شمالی قرار دارد و ارتفاع آن از سطح دریا ۴۹۰ متر است. شهرستان كهنوج از شمال به بم و جیرفت از خاور و جنوب خاوری به ایرانشهر و نیكشهر (سیستان و بلوچستان)، از جنوب به شهرستان جاسك (استان هرمزگان) و میناب (هرمزگان) و از باختر به شهرستان های رودان و حاجی آباد (استان هرمزگان) محدود میشود.
مركز كهنوج در ۸۶ كیلومتری جنوب سبزواران و در مسیر راه بندرعباس ـ سبزه واران قرار گرفته است. آب و هوای کهنوج گرم و خشك و میزان بارندگی سالانه ۱۸۰ میلیمتر است. كشاورزی و دام داری از پیشههای اصلی مردم این شهرستان بوده و آب كشاورزی از كاریزها، چاه های نیمه ژرف و رود فراهم می شود. محصولات كشاورزی این شهرستان را گندم، جو، بنشن، ترهبار، مركبات، خرما و گردو تشكیل میدهد. قالیبافی نیز مانند سایر شهرهای استان كرمان در این شهرستان رایج است. اقتصاد كهنوج بر پایه كشاورزی، دامداری و قالیبافی استوار بوده و گندم، جو، مركبات، خرما، ترهبار و تا حدودی قالی صادرات این شهرستان را تشکیل میدهند. مسیرهای ارتباطی این منطقه به اطراف را راه كهنوج ـ سبزواران به سوی شمال به درازای ۸۶ كیلومتر و كهنوج ـ بندر عباس به درازای ۱۹۵ كیلومتر به سمت جنوب باختری تشكیل میدهد. براساس سرشماری سال ۱۳۷۵ جمعیت شهرستان كهنوج ۱۹۴۹۳۶ نفر و جمعیت شهر كهنوج ۲۲۵۵۸ نفر، شامل ۴۰۳۶ خانوار بوده است. مردم این شهرستان مسلمان شیعه هستند و به زبان فارسی با گویش محلی صحبت می کنند. برخی از طوایف رودباری از جمله كندر در این منطقه زندگی می کنند.
سخن از دیاری است که اگرچه راهش تا مرکز استان قابل توجه می باشد اما با این همه از آنجا که (( بعد منزل نبود در سفر روحانی )) مهرش همچنان با جسم و جان این سرزمین خدایی عجین است . کهنوج ستاره ای که در آسمان کرمان زمین از درخشش خاصی برخوردار است . این شهر جنوبی استان در سایه زمین های حاصلخیز کشاورزی و از همه مهمتر مردان و زنانی که فولاد وجودشان در کوره خورشید آبدیده شده ، امروز با عرضه محصولات مختلف کشاورزی بخشی از نیازهای کشور عزیزمان را تامین می کند .
تاریخچه و وجه تسمیه نامگذاری:
وجه تسمیه كهنوج این است كه كهنوج از دو كلمه كهن یعنی قنات و نو یعنی جدیدالاحداث تشكیل شده و به علت اینكه در گذشتهای دور در این منطقه قنات های فراوان وجود داشته كهنوج نام گرفته و به مرور زمان كهنوج شده است.
اماكن و آثار تاریخی:
قلعه تاریخی کهنوج
سنگ نبشته های زهمكان
تم میش پرادم
هلیل رود
تقسیمات کشوری
شهرستان کهنوج دارای دو شهر فاریاب و کهنوج و دو بخش مرکزی و فاریاب است. این شهرستان دارای پنج دهستان به شرح زیر است: حور، کلاشگرد، مهروئیه، حومه و نخلستان.
بخش مرکزی شهرستان کهنوج
دهستان حومه (کهنوج)
دهستان نخلستان
شهر: کهنوج
بخش فاریاب
دهستان حور
دهستان کلاشگرد
دهستان مهروئیه
اقـــلیم :
شهرستان كهنوج دارای اقلیم بیابانی گرم شدید میباشد.میانگین بارش سالانه در این شهرستان ۱/۱۹۱ میلی متر و دامنه تغییرات متوسط دمای آن از ۱/۱۳ الی ۳۸ درجه سانتیگراد می باشد.آب و هوای شهرستان كهنوج گرم است و میزان بارندگی آن كم بوده و بیشتر به صورت رگبارهای شدید میباشد.
رودخانه (هلیل رود) تنها رودخانه دائمی این شهرستان میباشد. این شهرستان به علّت دارا بودن زمینهای حاصل خیز و آبهای زیرزمینی فراوان اطراف جازموریان مساعد و مناسب برای كشاورزی و دامپروری است.
منبع: سیری در ایران