گنبد اللّه اللّه که بر فراز آرامگاه برجی شیخ صفی قرار گرفته و در واقع هستة مرکزی مجموعه به شمار می رود، ....
-
توضیحات
-
نظرات کاربران
-
ارسال نظر
گنبد اللّه اللّه که بر فراز آرامگاه برجی شیخ صفی قرار گرفته و در واقع هستة مرکزی مجموعه به شمار می رود، به دست صدرالدین موسی ساخته شده است. نمای بیرونی آن برج ، آجری استوانه ای شکلی است به ارتفاع ۵/۱۷ یا ۱۸ متر و محیط ۲۲ متر که بر روی قاعدة سنگی هشت ضلعی قرار گرفته و به گنبدی کم خیز و عرق چینی شکل در بالا ختم می شود. بر روی بدنة برج با کاشی معقلی فیروزه ای رنگ کلمة جلالة اللّه تکرار شده و بدین سبب آن را گنبد اللّه اللّه نامیده اند. تزیینات ساقه و خود گنبد نیز با همان کاشی فیروزه ای رنگ در متن آجر و به شکل لوزیهای مکرّر اجرا شده است . در محل اتصال برج به ساقة گنبد کتیبه ای از آیات قرآنی به خط ثلث با کاشی معرّق سفید در متن لاجوردی ، به چشم می خورد.این برج دو نمای ورودی در شمال و جنوب دارد؛ نمای شمالی با احداث قندیل خانه و اتصال با آن تقریباً گم شده است ، اما قاب کاشی دور آن هنوز از بیرون به چشم می خورد؛ نمای جنوبی که به قبلة قاپوسی مشهور است ورو به صحن مقابر دارد، زمانی ورودی اصلی آرامگاه بوده که پس از احداث قندیل خانه در دورة شاه طهماسب ، متروک شده است . شاید برج آرامگاه شیخ صفی همانند برجهای آرامگاهی قرنهای هشتم و نهم فاقد گنبد بوده یا گنبدی مخروطی شکل داشته که در دورة صفوی به گنبد فعلی تغییر شکل داده است .قبر شیخ در وسط محوطة هشت ضلعی ، درون آرامگاه ، با صندوق چوبی منبّت و خاتم کاری نفیسی پوشیده شده که در گذشته مرصع به جواهرات بوده است . در حاشیة بالای سطوح جانبی آن ، کتیبة مفصّلی به خط ثلث حکاکی شده است که حاوی عباراتی ، از جمله نام صاحب آرامگاه ، است . بر جبهة شمالی بدنة صندوق نیز لوحه ای از نقره وجود دارد که در آن نام بانی مرقد، العبد موسوی الصفوی ، در عباراتی آمده است .دیوارهای درون آرامگاه تا محل اتّصال آنها به گنبد همه گچکاری شده و بر روی آن پرده هایی از جنس کرباس با نقوش اسلیمی و گل به سبک نقاشیهای دورة صفوی تزیین و به دیوارها میخکوب شده است . زیر گنبد یک ترنج تزیینی بزرگ از گچبری رنگ آمیزی شده قرار دارد که با نقوش روی پارچة دیوارها هماهنگ است . گویا قندیل با ارزشی از طلا و نقره در سقف آرامگاه نصب بوده که در حال حاضر اثری از آن بر جا نیست . ازارة آرامگاه تا ارتفاع ۵۴ر۲ متر در حال حاضر تخته کوبی شده و مشخص نیست که این پوشش در چه زمانی صورت گرفته است ، اما ظاهراً از مرمتهای دورة قاجاری است . دو درِ نقره ای با کتیبه های مذهّب در شمال و جنوب آرامگاه قرار دارد. در جنوب قبر شیخ ، مزار شیخ حیدر (پدر شاه اسماعیل اول ) با صندوقچه ای چوبی و منبت کاری شده قرار گرفته و دو قبر دیگر در محوطة آرامگاه و جبهة شمالی قبر شیخ واقع شده است . قبری که به در شمالی نزدیکتر است گور شیخ ابراهیم ، مشهور به شیخ شاه ، نوادة شیخ و قبر مجاور آرامگاه شیخ از آنِ صدرالدّین موسی فرزند و جانشین اوست .گنبد الله الله هر ساله محل بازدید بسیاری از گردشگران داخلی و حتی توریسم های خارجی می باشد .
منبع: سیری در ایران
|
|