حمام گلشن لاهیجان که در محله میدان در مقابل مسجد جامع و بقعه چهارپادشاهان قرار دارد در سال ۱۲۳۹ هجری ....
-
توضیحات
-
نظرات کاربران
-
ارسال نظر
حمام گلشن لاهیجان که در محله میدان در مقابل مسجد جامع و بقعه چهارپادشاهان قرار دارد در سال ۱۲۳۹ هجری قمری زمان فتحعلی شاه قاجار و حاج علی اکبر حاکم لاهیجان ساخته شده است.
در آن زمان استفاده از حمام های داخل خانه در شمال کشور بندرت معمول بوده و فقط شاهزادگان و امرا و حاکمان صاحب منزلی بودند که دارای حمام بود لذا بنابر ضرورت گرمابه گلشن لاهیجان در سطح وسیع و با عظمت و زیبایی خاصی ساخته شد این گرمابه دارای دو سربینه بود( حالت اولیه) قسمت اول که ورودی های حمام به آن متصل بوده محل استفاده افراد معمولی و سربینه دوم که کوچکتر و از نظر ارتباط با هوای آزاد و سرد بیرون در امان بیشتری بود مربوط به افراد ثروتمند بوده است که در سال ۱۳۴۴ هجری شمسی بعلت ادامه خیابان حافظ جنوبی بخش مهمی از سربینه بزرگ و قدیمی ازبین رفت و ارتباط اولیه حمام بهم خورد در نتیجه تغییراتی در معماری داخلی گرمابه برای ادامه استفاده از آن بوجود آمد. ازجمله تغییرات، تبدیل نظافتخانه قدیمی به سربینه بود.
بنای حمام پلان كثیر الاضلاع داشت و برای ساخت آن از آجر قرمز محلی، ساروج و گل آهك استفاده شده است. در تعمیرات اخیر پس از زلزله گیلان برای استحكام بنا از مصالح جدید استفاده شد. در سنگ كاری شده امروزی حمام در كوچه ای در ضلع جنوب آن واقع شده استو با گذر از ورودی به رخت كن می رسیم. طول رخت كن حدود ۱۰ متر و در مست راست آن، اتاقكی در سطح پایین تر واقع شده كه به گرمخانه معروف است.
در شمال رخت كن، صحن حمام با ده ستون قرار دارد و وسیع ترین قسمت بنا به شمار می رود. كف گرمابه با موزاییك و ازاره دیوار های جانبی تا ارتفاع ۱۸۰ سانتیمرت كاشی كاری جدید شده است. گنبد میانی در حدود ۸ متر ارتفاع دارد و حباب هایی بر روی آن كار گذاشته شده كه نور داخل حمام را تامین می نماید. در فواصل كاسه برگردان به ارتفاع حدود ۵/۳ متر، فضای فوقانی را مسقف می سازد. در شمال شرقی صحن دو هشتی وجود دارد. اضلاع مقابل هشتی ها حدود ۵/۴ متر و ارتفاع گنبد آنها ۵/۵ متر است. در ضمن در دیوا های هر ضلع طاق نماهایی به چشم می خورد. كانال كوچك با شیاری آب مصرف شده دوش ها را به صحن حمام هدایت می كند. در جنوب هشتی دوم خزانه یا مخزن آب گرم قرار دارد.
در قسمت های مختلف حمام معمار با اسفاده از اسلوب های خاص و با انواع آجر چینی به مسقف كردن بنا همت گماشته است. گرمخانه یا فضای بالای صحن حمام در قسمت فوقانی ستون های هشت گانه میانی دارای كاربندی هشت و نیم هشت است. در بالای كاربندی ها گنبدی دیده می شود كه فضای اصلی این قسمت را مسقف می سازد. این گنبد بزرگ ترین و بلند ترین گنبد در بنای فعلی حمام است. سقف چهار هشتی كه دو به دو در شمال غربی و جنوب غربی بنای حمام واقع شده، گنبدی شكل است. خزانه یا مخزن آب گرم حمام نیز كه بین هشتی ها قرار گرفته دارای گنبد با فیلپوش هایی در چهار كنج است.
حمام گلشن در فهرست آثار ملی کشور با شماره ۱۴۴۲ به ثبت رسیده است.
منبع: سیری در ایران
|
|