روستای زیبای لیالمان در استان شرق استان سرسبز گیلان، از توابع شهرستان لاهیجان و دهستان آهندان در فاصله حدود ۴ کیلومتری لاهیجان واقع شده است.
این روستا از سه بخش رودپشت، لیالمان مرکزی و سوتی تشکیل شده است. شغل اصلی مردم روستا کشاورزی است.
موقعیت جغرافیایی: روستای لیالمان در عرض جغرافایی ۳۷ درجه و ۱۰دقیقه و ۱۰ثانیه شمالی و در طول جغرافیایی ۴۹ درجه و ۵۸ دقیقه و ۳۶ ثانیه شرقی در فاصله حدود ۴ کیلومتری لاهیجان قرار دارد. این روستا از سمت شمال به روستای سادات محله آهندان، از جنوب به کوه لیالمان، از شرق به دهستان آهندان و از غرب به روستای سوخته کوه متصل است.
وضعیت آب و هوایی: لیالمان به علت نزدیکی به شهرستان لاهیجان تحت تاثیر آب و هوای معتدل این شهر قرار دارد اما گاهی به دلیل نزدیکی به کوه بارش باران به صورت رگبار درآن بیشتر از شهر لاهیجان و روستاهای شمالی آن است (به ویژه در فصل تابستان و زمان برداشت برنج).
در اکثر ماههای بارندگی به طور مداوم در این منطقه وجود دارد. در فصل زمستان ارتفاع برف گاهی به ۲ متر و در ارتفاعات منطقه به ۳ متر نیز می رسد. از پدیده های بسیار جالب در این منطقه وزش باد گرم در چند روز از فصل زمستان است که در زبان محلی به آن “گرمش” میگویند. از قدیم معروف بوده که پس از “گرمش” هوا به طور ناگهانی سرد شده و احتمال بارش برف و باران وجود دارد. رطوبت هوا دراین روستا در طول سال بین ۵۰ تا ۹۵ در نوسان بوده و متوسط دمای هوا ۱۷ درجه سانتیگراد است.
محصولات: در گذشته محصول اصلی روستای لیالمان چای و ابریشم بوده است. در سالهای اخیر با احداث کانال آب و افزایش زمینهای زیر کشت برنج و شاید مهمتر از همه بی مهری نسبت یه باغهای چای و تخریب آنها (به گفته کارشناسان چای ایران یکی از مرغوب ترین چای های جهان است) برنج رتبه اول را دارد. پیله ابریشم نیز سرنوشتی بهتر از چای ندارد و به طور محدود در این روستا به عمل می آید. از جهت کشاورزی خاک این منطقه به صورت جلگه ای و کوهپایه ای است.
امکانات روستا: روستای لیالمان دارای آب لوله کشی، برق، گاز شهری و تلفن برای هر واحد ساختمانی می باشد. روستای لیالمان همچنین دارای یک مدرسه ابتدایی به پنج کلاس درس می باشد. دهیاری روستا در واقع بوده و مسئول آن آقای . . . می باشد.
شورای اسلامی روستا هر چهار سال یک با با رای مستقیم مردم روستا انتخاب و متشکل از ۳ نفر می باشد. اعضاء کنونی شورای روستا عبارتند از آقایان کامبخش مباشرامینی، علی مباشرامینی و نظر علی مباشرامینی می باشد که ریاست آن بر عهده آقای کامبخش مباشرامینی می باشد. علاوه بر این یک شورای حل اختلاف نیز در مواقع مورد لزوم به اختلافات مردم روستا که عمدتا اختلافات مربوط به زمین می باشد رسیدگی و حل و فصل می نماید.
در نوشتار آینده اطلاعات آماری از جمعیت و ترکیب آن، سطح تحصیلی، مساحت زمینهای کشاورزی (برنج و چای) و جاذبه های دیدنی و گردشگری ارایه خواهد شد.
تهیه کننده : بهمن
************************
این روستا از نظر فرهنگ و تحصیلات در وضعیت بسیار خوبی است، به طوری که طبق آماری که در سال ۱۳۸۶ اعلام شده، از بین خانم ها فقط ۳ نفر بی سواد، ۱۳۰ نفر دیپلم و ۲۵ نفر تحصیلات دانشگاهی و از بین آقایان ۲۲ نفر بی سواد، ۱۳۴ نفر دیپلم و ۲۰ نفر تحصیلات دانشگاهی دارند. بقیه افراد روستا دارای تحصیلات در سطح ابتدائی و راهنمایی می باشند.
حدود ۱۶۰ نفر از اهالی لیالمان فرهنگی و کارمند، ۴ نفر کارشناسی ارشد و دکترا (عضو هیئت علمی دانشگاه)، یک نفر پزشک، ۴ نفر طلبه و بیش از ۱۰ نفر در سطوح عالی سپاه و ارتش تا درجه سرتیپی مشغول خدمت برای مملکت عزیزمان ایران می باشند.
این روستا دارای یک مدرسه ابتدائی بوده که بچه های این محل از پایه اوّل تا پنجم در آن مشغول تحصیل هستند.
خانه بهداشت این روستا با تلاش آقای قربان جلیلی و حاجیه خانم حلیمه مباشر امینی مشغول خدمت رسانی می باشد.
از اماکن مذهبی روستا بقعه متبرکه آقا سید علی کیاء از فرزندان امام موسی کاظم(ع) می باشد
که هر ساله زائرین زیادی از نقاط مختلف برای زیارت به آنجا می آیند و نیز مسجد جامع با شکوه محل که با همت والای اهالی ساخته شده و قبرستان محل که در حیاط بقعه و در کنار مسجد می باشد که مقبره ۳ تن از شهدای والا مقام روستا نیز در آن قرار دارد.
پایگاه مقاومت بسیج خواهران و برادران نیز در این روستا بسیار فعال می باشد.
به ۲ قطعه زمین ورزشی این روستا نیز باید اشاره کرد که برای فعالیت های ورزشی جوانان محله آماده شده است.
در این روستا ۳ کارخانه برنجکوبی، ۳ کارگاه بلوک زنی، ۱ واحد نانوایی و ۲۲ واحد اماکن تجاری و کارگاه صنعتی مشغول به کار هستند.
کشاورزان این روستا در زمینه های برنجکاری و چایکاری و پرورش کرم ابریشم فعالیت دارند. مقدار زمین زیر کشت برنج ۱۱۰ هکتار شالیزار است که در سال ۸۴ مکانیزه شده و از آب سد سفید رود به وسیله کانال آبیاری می شود. مساحت زیر کشت چای ۷۵ هکتار است که متأسفانه چند سالی است که حدود ۵۰% آن به دلایل مختلف آباد نمی شود که از دلایل عمده آن می توان به سیاست های خرید چای، عدم امکان آبیاری در مواقع خشکسالی و نداشتن جاده برای دسترسی به باغات چای و حمل محصولات آن و عدم حمایت جدی از این محصول نام برد. ۵۰ هکتار توت زار نیز در این روستا وجود دارد که هر ساله در حدود ۱۷۰ جعبه کرم ابریشم در این روستا پرورش داده می شود.
وجود رشته کوهی بسیار زیبا در جنوب و مزارع برنج در شمال و رودخانه ای در شرق این روستا به اضافه مردمان با فرهنگ و مهربان جلوه بسیار زیبایی به این روستا بخشیده به طوری که نظر خیلی ها را از نقاط مختلف کشور به اینجا جلب نموده است که اقدام به خرید زمین و ساخت و ساز منازل ویلایی در آن نمودند. این مسئله هر چند موجب رونق این روستا شده اما باعث شده کم کم روستا از بافت اصیل خود خارج شود. ایجاد جاده ای در بالای رشته کوه و نیز ایجاد شبکه فاضلاب در این روستا می تواند آن را به یک منطقه سیاحتی و زیارتی تبدیل کند.
دهیاری و شورای اسلامی روستای لیالمان با همکاری یکدیگر خدمات بسیار ارزنده ای را جهت عمران و آبادانی روستا انجام داده اند.
منبع: سیری در ایران