جاهای دیدنی تهران زیاد است از جمله جاذبه های گردشگری تهران در پهنه پر طراوت كوهپایه های توچال و دره سرسبز دربند, بخش دل انگیزی از شمال شهر تهران شكل می گیرد كه مجموعه سعدآباد با یك میلیون و صد هزارمترمربع وسعت دراین گستره غنوده است.سعدآباد كه از شمال با كوههای البرز,از مشرق با گلابدره, از مغرب با ولنجك و از جنوب با تجریش همسایگی دارد, در زمان قاجار, محل استقرار و سكونت تابستانی شاهان این سلسله بوده است.پس از كودتای ۱۲۹۹, در وسعتی تازه و الحاق باغ های مختلف, به اقامتگاه تابستانی رضاخان اختصاص یافته,كاخ و كوشك هایی به مناسبت و ضرورت های گوناگون در جای جای این پهنهء برتافته از درختان كهن و سپیدار و سرو, به فاصله ای از بازمانده بناهای قاجار سر برآورده كه طی سالیان به چهارده كاخ كوچك و بزرگ, هركدام به سبك و شیوه ای در معماری رسیده است.

حاج آقا رضا رفیع در خاطرات خود می نویسد:” من سعدآباد را از ابوالفتح سردار اعظم- پسر بانو عظمی خواهر ظلل السلطان به مبلغ چهارصد هزارتومان با مهر حاج آقا نورا… و كلباسی برای رضاخان سردار سپه خریداری كردم.سعدآباد كه من آن موقع خریداری كردم به این بزرگی نبود و وسعت آن هشت هزار متر كنار رودخانه با عمارت حالیه ملكه مادر بود.البته بعد از خریداری سعدآباد از سردار اعظم, تپه علی خان والی را از پدر سرتیپ والی به مبلغ هفت هزار تومان خریداری نمودم و این تپه همان تپه ای است كه كاخ شهوند را رضا خان بر روی آن بنا كرد و مادر شاهپور عبدالرضا(عصمت دولتشاهی)در آن كاخ می نشست.

از باغ هایی كه اراضی آنها داخل اراضی سعدآباد شد,باغ آقامحمد جواد گنجه ای است كه جزء جعفرآباد بود, از باغ امام جمعه هم مقدار زیادی داخل باغ سعدآباد شد و خانه های جنوبی سعدآباد كه مربوط به دوره قاجار بود از نصیرالدوله خریداری گردید و در زمان پهلوی اول به عنوان سربازخانه سعدآباد مورد استفاده قرار می گرفت.سپس باغ های دیگری در اطراف سعدآباد از جمله باغ های سالار جنگ, سپهبد امان ا… میرزا, مستوفی الممالك,شكرا… قوام الدوله, همدم السلطنه خواهر مستوفی و محمود بدر(به فتح باء و كسر دال)خریداری و جزو سعدآباد گردید.رضاشاه درآن زمان در میان درختان چنار سعدآباد چادری می زد و گاهی هم زیر آن پذیرایی می كرد.

در زمان پهلوی اول, سراسر باغ سعدآباد از رودخانهء دربند مشروب می شد.رضاشاه آب رودخانهء دربند را خریداری كرد و به آبیاری این باغ اختصاص داد ولی پهلوی دوم دوازده ساعت از آب رودخانه را به رعایا بخشید.و چون آب این رودخانه برای آبیاری سعدآباد كافی نبود از دوازده رشته قنات های قدیمی و جدیدالاحداث استفاده گردید.

قناتهای باغ سعدآباد

۱- هراش آب (به فتح هاء).
۲- قنات قوام الدوله.
۳- قنات كاخ سنگی

۴- قـــــات جعــــفرآبـــاد.
۵- قناتنات آب نـما.
۶- قنات كاخ سفید.
۷ و۸-قنات های دفتر مخصوص
.۹- قنات جوادیه.
۱۰- قنات گلخانه

۱۱ – قنات كاخ شمس.
۱۲- قنات خوابگاه

درهای باغ سعدآباد

۱- در نظامیه كه رضاشاه بیشتر از این در وارد سعدآباد می شد.

۲- در زعفرانیه

۳- در خیابان دربند كه محمدرضا شاه بیشتر از این در وارد كاخ می شد.

۴- در میدان دربند
۵و۶- دو در در جعفرآباد

۷- در رودخانه

۸- در كاخ سفید

كاخ های سعدآباد

هیجده كاخ كوچك و بزرگ از دوره های قاجاریه و پهلوی در سعدآباد وجود دارند كه چون در نظر است در به صورت جداگانه , درباره هر یك از آنها به صورت مشروح , مطالبی آورده شود در این مطلب  فقط به ذكر نام آنها بسنده می كنیم .

۱- كاخ احمدشاهی (در اختیار بسیج خواهران) .

۲- كاخ شهوند (كاخ موزه سبز فعلی) .

۳- كاخ سفید (كاخ موزه ملت).

۴- كاخ اختصاصی (موزه تاریخ طبیعی سابق در حال حاضر در اختیـار نهاد ریاســت جمهوری) .

۵- كاخ اسود (سیاه) موزه هنرهای زیبا فعلی .

۶- كاخ شمس (موزه مردم شناسی) .

۷- كاخ اشرف (موزه ظروف سابق) .

۸- كاخ غلامرضا (ساختمان تبصره ۳۶) .

۹- كاخ ملكه مادر (ســــاختمان جمهوری) .

۱۰- كاخ احمدرضا (در اختیار نهاد) .

۱۱- ساختمان عبدالرضا (امور اداری سعدآباد) .

۱۲- كاخ بهمن پهلوی پسر غلامرضا (مركز آموزش) .

۱۳- كاخ شهرام پسر اشرف (موزه نظامی) .

۱۴- كاخ فریده دیبا (در اختیار نهاد) .

۱۵و ۱۶- كاخهای قدیم و جدید ولیعهد رضا پهلوی (موزه بهزاد و دفینه).

۱۷- كاخ فرحناز و علیرضا فرزندان محمدرضا شاه( موزه خط و كتابت میرعماد).

۱۸- كاخ لیلا (موزه آبكار)

علاوه بر كاخ های مذكور و چندین ساختمان قدیمی دیگر , تاسیسات و امكانات دیگری همچون : سالن های مرغداری و گاوداری , موزستان و گلخانه های گوناگون , استخرهای مختلف , چشمه سارها , زمین های تنیس و سالن بولینگ , سینما و آمفی تئاتر روباز در این مجموعه ۱۱۰ هكتاری وجود دارند

تلفنهای اصلی :

تلفن : ۲۲۲۸۵۰۱۷ – ۹-۲۲۲۸۲۰۳۱

دورنگار: ۲۲۲۸۲۰۷۹