۱- چشمه بخش علی ۲- چشمه لاگرا ۳- چشمه آب بید ۴- چشمه قدبریده ۵- چشمه تونی ۶- چشمه صادق یا چشمه آب گُل.
علاوه بر آنچه گفته شد در حوالی سده و نجف آباد و اردستان نیز چشمه‌های زیادی وجود دارد. همچنین در روستای بزرگ چرمهین، چشمه و آبشار «شاه لرها» یا به لفظ محلی «شالورا» شهرت بسیار داشته و گردشگاه بسیار زیبا و مصفایی به شمار می‌آید.
در فاصله ۱۴۰ كیلومتری شرق اصفهان باتلاق بزرگ و مشهوری به نام مرداب گاوخونی وجود دارد. رودخانه زاینده رود پس از پیمودن فرسنگها راه و مشروب كردن مرداب وارد شده و فرو می‌رود. مرداب گاوخونی در ۲۳ كیلومتری پل ورزنه و در شمال شرقی دهستان جرقویه و جنوب غربی شهرستان نائین و غرب منطقه ندوشن از استان یزد و شمال اراضی متعدد به این غربی كویر ابرقو و شرق دهستان رودشین واقع شده است. مرداب شبیه گلابی است كه به سمت جنوب كشیده شده است.
در وسیع‌ترین نقطه، عرض آن حدود ۴۵ كیلومتر و طول آن ۲۵ كیلومتر است. اطراف مرداب گاوخونی خشك و تا دهها كیلومتر عاری از سكنه است. این مرداب نمكزار، در وسط، گودالی دارد كه تاكنون خشك نشده و هنگام وزش باد و طوفان امواجی به ارتفاع بیش از یك متر از آن بر می‌خیزد و در پهنة وسیعی از نمكزار پخش می‌شود.
اطراف این مرداب شنزار است و در آن گیاهانی مناسب آن اراضی، مانند: كز شور، طاق، غان، چوبك و غیره می‌روید. این باتلاق به علت شوری زمین و استخراج نمك شكار دریایی ندارد ولی در اطراف آن گورخر، آهو، گرگ و شغال و بعضی از پرندگان یافت می‌شود. مرداب گاوخونی در كتابهای قدیم به نام‌های: گاوخونی، گاوخانی و گاوخانه نیز آمده كه از دو جزء «گاو» به معنای بزرگ و «خانی» به معنای چاه و چشمه، تشكیل شده است. مقدار آبی كه در زمستان به این مرداب می‌رسد چند برابر تابستان است. بعضی اعتقاد دارند كه آبهای فرو رفته در این باتلاق، در حوالی رفسنجان و كرمان از زمین بالا آمده و جاری می‌گردد. ولی دانشمندان علم جغرافیا از نظر پستی و بلندی زمین، منكر آن بوده و معتقدند آبی كه در مرداب فرو رفته یا در نقاط بسیار دور از زمین بالا می‌آید و یا در كویر ابرقو ظاهر می‌شود. زیرا با حفر چاههای عمیق در اطراف آن، از آبهای تحت‌الارضی خبری نبوده است. بعضی معتقدند بهرام گور كه علاقة خاصی به شكار، بخصوص شكار گورخر داشته در این مكان گرفتار گور شده است. چنانكه حكیم عمر خیام نیشابوری سروده است:
بهرام كه گور می‌گرفتنی همه عمر دیدی كه چگونه گور بهرام گرفت
اصفهان كه در منطقه مركزی ایران و نزدیك كویر قرار گرفته از بركت رودخانه زاینده رود، یكی از سرسبزترین شهرهای ایران است. بلوكات و قصبات حاشیة زاینده‌رود، پیوسته از درختان سر به فلك كشیدة چنار و كبوده و تبریزی و غیره مستور بوده و بیشه‌ها و محیطهای زیبایی جهت گردش و تفریح در كنار آبهای خروشان زاینده‌رود وجود داشته و جمع كثیری از اهالی این شهر و مسافران و سیاحان در آنجا به تفریح و استراحت و شنا می‌پرداختند. اما بر اثر مرور زمان و احداث خیابانها و ساختمانها و وسعت شهر، بسیاری از این درختان كهن به وسیلة طماعان كج‌اندیش، به دست ارّه و تیشه و تبر سپرده شد. این بیشه‌های سرسبز كه پوشیده از درختان كهن و سر به فلك كشیده بود عبارتند از: بیشة جعفرآباد، بیشة سمرقند، بیشة ناژوان، بیشة صاحبان، بیشه حبیب، بیشة خلیفه، بیشة صالح‌آباد و بیشة تاریكی. خوشبختانه در دو سه دهه اخیر دولت و شهرداری، دوراندیشی نموده و جهت جلوگیری از سموم ناشی از تمدن ماشینی با احداث پاركها و فضای سبز در ده ناحیة شهرداری اصفهان و ممانعت از ریختن فاضلاب كارخانه‌ها به زاینده‌رود، جلو آلودگی آب و هوا را گرفته‌اند، همچنین میدانهای ورزشی و چمن‌كاری و گلكاریهای وسیعی در نقاط مختلف شهر، از جمله در ساحل زاینده‌رود احداث گردیده و گردشگاههای سالمی برای خانواده‌ها و جوانان به وجود آمده است. از طرف دیگر سازمان بین‌المللی یونسكو كه حافظ بناها و آثار تاریخی مهمّ دنیاست، اصفهان را در زمرة یكی از ده شهر زیبای جهان دانسته است، و پیوسته سعی در حفظ آثار كهن و مرمت و زیباتر ساختن آن دارد.
منبع: سیری در ایران