از مرند به طرف جلفا در ۲۷ کیلومتری مرند، بقایای یک بنای آجری عهد مغول در سمت شمال جاده جلب نظر می کند. این بنای تاریخی که نزد اهالی محل به «کاخ هلاکو» معروف است، در دشت بسیار وسیعی به نام «دشت هلاکو» یا «الاکی» واقع است. آنچه از ساختمان مغولی باقی مانده پی های سنگی و دیوار های قطوری است که مبین محوطه ساختمانی سی متر در سی متر می باشد و بدنه ای از یک طاق مدخل و سر بنا باقی مانده از یک دهم طاق اصلی به علاوه پایه های سنگی چهارگوشه و دو برج از ضلع جنوبی که ویران شده است. بدنه طاق به سبک دیگر بناهای آجری عهد ایلخانی مغول و بر روی پایه سنگی بنا شده است. آن چه فعلا موجود می باشد در حدود ۶ متر ارتفاع دارد. در حاشیه آن اثری از کتیبه کوفی مزین با آجر و کاشی فیروزه ای رنگ دیده می شود که دور تا دور طاق سر در بنا را پوشانده و اینک مقدار محدود و کمی از کتیبه و تزیینات آن باقی مانده است. قطر بدنه طاق نیم متر در یک متر است و در جبهه خاوری آن قسمتی از بقایای دیوار ساختمان از آجر هنوز باقی است. درست روبه روی این بنا در سمت جنوبی جاده بر روی یک تپه صخره ای نسبتا مرتفع، بقایای دیواره سنگی یک قلعه مخروبه وجود دارد که نزد اهالی محل به قلعه «گبرها» معروف است. علاوه بر اطلاق نام « قلعه گبر ها» اهالی به آن «قلعه هلاکو» نیز می گویند. قلعه حصاری بسیار محکم و عریض می باشد که تا ۵/۳ متر داشته است. تعدادی تکه سفال پارتی نیز در حوالی بنا به دست آمده است. از مشاهده پاره سفال ها می توان تاریخ احداث قلعه را به ابتدای هزاره اول قبل از میلاد منسوب نمود.

منبع : اداره فرهنگ و ارشاد مرند