گلفشان نفتلیجه
گلفشان نفتلیجه
گلفشان نفتلیجه در ارتفاع ۲۶- متر از سطح آبهای آزاد جهان واقع و براثر فرونشست ریخت شناسی آن به صورت قیف ....


موقعیت گلفشان نفتلیجه روی نقشه آب و هوای گمیشان
  • توضیحات
  • نظرات کاربران
  • ارسال نظر

گلفشان نفتلیجه در ارتفاع ۲۶- متر از سطح آبهای آزاد جهان واقع و براثر فرونشست ریخت شناسی آن به صورت قیف پلکانی درآمده است و در وسط در چند نقطه دوایرتودرتو که محل خروج گاز است در حال جوشش دیده میشود.گل آن از رس، سیلت به رنگ خاکستری تیره تشکیل شده است و در حاشیه قیف براثر تبخیر ترکهای چند ضلعی به وجود آمده است.گرچه توان و استعدادهای زیادی در گل فشان‌ها نهفته است و پیام آور خوبی از وضعیت درونی زمین هستند اما از لحاظ میزان و ترکیب گاز، غلظت گل، شکل، اندازه، وسعت،‌ خاصیت درمانی، نحوه فعالیت، داشتن حباب و … به قدری با هم متفاوت هستند که انسان دچار حیرت می‌شود.گل فشان نفتلیجه در نزدیکی شهر گمیشان استان گلستان قرار گرفته و در مقایسه با گل فشان‌های جنوب ایران، این گل فشان روان روی بیشتری داشته و غلظت مواد خروجی آن کمتر است.
بوی نفت خام که در اطراف این گل فشان به مشام میرسد، احتمال ارتباط آن را با منابع نفت و گاز دریای مازندران را در ذهن ایجاد می کند و دهانه‌های فرعی گاز که به شکل کراترهای آتشفشانی کوچک هستند از جنبه‌های زیبای این گل فشان به شمار می روند.این گلفشان یکی از پدیده های نادر زمین شناسی بوده و از دیدگاه گردشگری از جایگاه ممتازی برخوردار است.
گفتنیست با توجه به ارزش اثر با پیگیری های صورت گرفته در اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان و تهیه پرونده اثر توسط واحد ثبت آثار گلفشان نفتلیجه شهرستان گمیشان در مورخ ۲۱/۰۹/۱۳۹۵ با شماره ۳۴۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
گِلفشان نفتلیجه و تشکیل حوضچه آب به رنگ بنفش در ۱۵ کیلومتری شهر مرزی و ترکمن نشین گُمیش تپه مرکز شهرستان گمیشان واقع در کرانه شرقی دریای خزر امکانی جدید و بدیع در گردشگری ایران است که می تواند به واسطه خاصیت درمانی، علاوه بر رونق گردشگری طبیعی پای علاقمندان به توریسم درمانی را هم به منطقه باز کند.

گلفشان نفتلیجه
این روزها افرادی که به گلفشان نفتلیجه سر می زنند شاهد تغییر رنگ آب حوضچه پیرامونی آن به رنگ بنفش می شوند؛ موضوعی که فرایند اثبات وجود ید در اعماق دشت های گلستان را از آزمایشگاه های زمین شناسی و کانی شناسی خارج کرده و به دامن طبیعت کشانده است.با چشم غیرمسلح و بدون نیاز به هیچ ابزار خاصی می شود اثبات کرد این دشت ها سرشار از کانی یُد است که قیمت هر کیلو از این ماده ارزشمند در سالهای اخیر بین ۲۵ تا ۶۵ دلار در نوسان بوده و با توجه به صادرات سالانه آن می تواند به ارز آورترین صنعت گلستان تبدیل شود.
این رویداد علمی، آشکارا اثبات می کند سرمایه های خدادادی گلستان به درختان سرخدار و جنگل های هیرکانی دامنه های جنوبی و یا ماهیان خاویاری دریای خزر و خلیج گرگان محدود نمی شود و خوان گسترده پروردگار برای گلستان نشینان در اعماق چند هزار متری این دشت های وسیع نیز پراکنده است.گِلفشان نفتلیجه با فرمولوژی یک مخروط پهن حدود پنج متر ارتفاع و ۵۰۰ متر قطر خارجی دارد که در بالای آن دریاچه کوچکی شکل یافته و همچون آتشفشان های کوچک از دهانه آنها آب شور به همراه گِل رُس و گاز با فشار و غلظت زیاد خارج می شود هرچند فعالیت آن در ۳۶۵ روز سال متفاوت است که احتمالا با فعالیت های زیرزمینی ارتباط دارد.گلستان دارای سه گِلفشان (محل خروج گِل همراه با گاز از زمین) با نام‌های قارنیارق در شرق گُمیشان، نفتلیجه در شمال شرق گُمیشان و اینچه در شمال استان است.گِلفشان ‌های گلستان پدیده‌های زنده و کمیاب زمین‌شناسی هستند که تنها نمونه مشابه داخلی آن در سواحل دریای عمان و چابهار گزارش و مشاهده شده است.
به تاکید کارشناسان، می‌توان با برنامه‌ ریزی مدون و بهره ‌مندی از خواص درمانی گلفشان ها، گردشگران را به سمت این جاذبه ناشناخته و منحصر بفرد استان گلستان فراخواند.
هر چند در سنوات گذشته کارشناسان به ارزش های تفریحی و تفرجی و درمانی گِلفشان های گلستان اشاره کرده اند اما نبود سرمایه‌گذاری در حوزه اکوتوریسم سبب شده تا امکان بهره کافی از این فرصت کم نظیر تحقق نیابد.
در زمان حاضر بهره برداری از گلفشان های استان گلستان محدود به ساکنان بومی می شود و آنها سالهاست از این عارضه طبیعی برای درمان بیماری هایی مانند دردهای مفاصل و ستون فقرات و سفتی مفاصل، بیماری های عصبی، مراحل اولیه تنگی عروق و انقباضات عضلانی استفاده می کنند.

گلفشان نفتلیجه

ساماندهی گِلفشان و آب گرم ها یکی از برنامه های جدی و محوری ستاد اقتصاد مقاومتی گلستان است اما تاکنون اقدامی برای رونق بخشی این مناطق در استان انجام نشده است.
این گِل ها برای درمان بیماری هایی مانند دردهای مفاصل و ستون فقرات، بیماری های عصبی، مراحل اولیه تنگی عروق و انقباضات عضلانی بسیار سودمند است.همچنین به گفته محققان، استحمام در گِلفشانها به دلیل وجود عناصر شیمیایی خاص در ترکیبات آنها برای بدن سودمند و مفید است.وجود یُد در دشت های شمالی گلستان از سالها قبل به اثبات رسید و استخراج و صادرات ۴۰۰ تنی آن ایران را به یکی از معدود تولیدکنندگان این کانی در جهان تبدیل کرده اما این روزها رنگ بنفش حوضچه آبی گِلفشان نفتلیجه در حوالی گمیشان رویدادی طبیعی و منحصر بفرد دیگری از جلوه ید را پدیدار کرده است.
دیگر نیازی به مطالعات زمین شناختی پرهزینه و زمان بَر اثبات غنای کانی ارزشمند یُد دراعماق دشت های شمال و شمال غربی گلستان نیست چرا که طبیعت آستین بالا زد و به همراه گازهای خروجی از اعماق زمین این ماده معدنی را به حوضچه پیرامون گِلفشان نفتلیجه گُمیشان رساند.
در جهان تعداد معدودی از کشورها و از جمله ترکمنستان، آذربایجان، آمریکا، چین، روسیه، شیلی، ژاپن و ایران (معدن گلستان) تولیدکننده یُد هستند. در پهنه ای به وسعت ۳۲۰۰ کیلومترمربع عملیات اکتشاف علمی و سیستماتیک برای انجام مطالعات و ظرفیت یابی بهره برداری یُد انجام خواهد شد.
حداقل ۲۴ نوع ماده یُددار در جهان وجود دارد و این ماده معدنی در صنایع داروسازی (تیروئید)، صنایع پتروشیمی (به عنوان کاتالیزور)، ساخت داروهای ضدعفونی کننده دامی و مواد شیمیایی (کلیه ترکیبات یددار) مصرف می شود.این ماده معدنی در ساخت اسید استیک، کائوچو، رنگدانه، مواد آلی، تولید فلزات با خلوص بالا، مکمل غذایی، لاستیک اتومبیل، صنایع هوافضا و الکترونیک نیز به کار می رود.یُد در آب دریا و شورابه های استحصالی از اعماق زمین با ترکیبات سدیم و پتاسیم وجود دارد و در آبهای شور خروجی از چاههای نفت و نمک نیز مشاهده می شود. این کانی در سال ۱۸۱۱ از نوعی سنگ رسوبی کشف شد و به حالت جامد و بلورهای خاکستری و بنفش مایل به سیاه بوده که کمی جلا و درخشندگی فلزی دارد.
با توجه با سابقه وجود ترکیبات مواد محلول در آب خروجی این اثر طبیعی و رنگ و شکل ظاهری آن، بطور قطع آب خروجی دارای ید است که در معرض هوا و در فعل و انفعالات شیمیایی با آب به رنگ بنفش درآمده است.
وجود شورابه های یُددار در گلستان انجام طرح های اکتشافی و توسعه ای در حوزه این صنعت را ضروری و به تحقق توسعه همه جانبه استان کمک خواهد کرد.
هم اینک ۵۶ معدن گلستان در حوزه کانی های مختلف در حال بهره برداری است.
گُمیشان با حدود ۸۰ هزار نفر جمعیت در شمال غربی استان گلستان و کرانه شرقی دریای خزر همجوار با کشور ترکمنستان است.

گلفشان نفتلیجه

گلفشان نفتلیجه

منبع: سیری در ایران
نظر شما
کد امنیتی